Pagine

giovedì 6 settembre 2018

Brusciacas e frannacas

De diora s’agatàt unu pastoredhu, chi iat bíviu is annus mellus de sa vida sua in mesu de is crabas, casu e pinnetus foras de essi biu mai una tzitadi. Una dii iat detzídiu de dh’acabbai cun custa vida lègia e si fiat tramudau a tzitadi, a circai unu meri mellus, prus bonu. Lómpiu chi fiat, iat atobiau unu predi:
“Saludi.”
“Saludi.”
“Circhendi meri seu.”
“E deu unu tzeracu. Toca fai una cosa. Beni a domu ca s’acodraus. ”Movint intzandus conca a sa canogia e su pastoredhu isprapedhat is ogus de s’ispantu po is cosas bellas e stravanadas chi atóbiat. Aínturu de sa domu, atacat a “Eh!” e “Ih!” de ispantu, fuliaus a tipu làndiri in d-una mandiadroxa. Su predi si ndi
fiat acatau chi su pastoredhu fiat notzenti e intzandus dhi fiat artziau a conca de dhu culliunai, boghendi nòmini istrambecus e foras de sentidu po is trastus de sa canogia. Dh’iat aportu unu cadironi: “A dhu sciis ita si narat custa?” “Ebbeh, a mei mi parit una cadira”. “Nossi!” A tzérrius su predi dh’iat tzacau unu cabbessu : “Innòi
in tzitadi dha naraus maladrassa.” “Oci! Gei apu cumpréndiu. E a ita serbit?” “E a ita podit serbiri, a si maladrassai.” “Balla, bella diaderus, o su meri.” Ma fiat giai ora de cenai. “Imoi bieus ita fais in coxina. Fai sa cena.” “Eh, balla, gei no m’apu a stentai meda meda a dha fai! Dh’abbastat a ponni pagu pagu àcua aìnturu de sa pingiada e a allui su fogu.”Tontu chi no ses àteru!” A tzérrius torra su predi e un’àteru buciconi
puru. “Innoi naraus ca poneus a budhiri s’abbundàntzia impitzus de su coxepapa! Cumpréndiu m’as?” “Ohia! Eja, apu cumpréndiu, apu cumpréndiu. ”Cabudexena, su predi nci iat betiu su pastoredhu a magasinu, anca dhui teniat unu sciacu manu de casu impitzus de bangus e unu niaxi de sartitzus e cambas de procu
pendi-pendi de sa bóvida. “Eh gei est nudha tanti, pitica sa bóvida chi nci teneis, o su meri!” “Basucu e managu chi ses!” dhi fait su predi, cun d-una bella bussinada. “Cudhu si narat corribatàsciu, no bóvida.” “Oci, cumpréndiu apu. E intzandus totu sa cosa pendi-pendi e s’àtera etotu impitzus de is bangus, ita si narat?” “Cudhu, su sposu, est Gesugristu cun totu is Santus.” “Biadu fostei, ca tenit a Gesugristu e totu 
is Santus in domu!”
Gesugristu e totu is Santus in domu!
Liada de innoi

A s’acabbada su meri si nci fiat andau a letu. Fiat intrau in s’aposentu de crocai e iat cumentzau a si ndi tirai is butinus. Su pastoredhu costumàt a crocai bistiu e intzandus spantau:”Ma ita est faendi, o su meri?” “Eh ita
est, tzurpu ses? Seu tirendimì is brusciacas po mi nci crocai.” Duncas si ndi tirat sa túnica etotu. “E imoi, e ita est faendi imoi?” “Mi ndi tiru is frannacas. Imoi!” Dh’iat torrau su predi, arriendisidha po su spantu mannu de su tzeracu nou. “E aundi est chi dromit fostei?” “Impitzus de custu tripudu trapadu” dh’iat torrau s’òmini inditendi su letu. E a innantis de si nci crocai iat preguntau a su pastoredhu: “Nah, ma tui no m’as nau ancora ita ti nant?” “Poita preguntau mi dh’at fostei?” Dh’iat arrespúndiu su tzeracu. “Su nòmini miu est Mai-m’as-bidu-aici.” “Ih, arratza de nòmini! Beh, fillu miu, passadì noti bona” iat nau su predi e si nci fiat crocau. Ma su pastoredhu fiat notzenti sceti e no basucu e managu. Candu fiat aturau a solu in canogia, nci fiat calau a magasinu e si fiat prénniu duas bértulas de casu e de sartitzu. Iat amuntonau unas cantu cadiras e dhis iat postu fogu. A innantis de si nci fuiri si fiat postu a tzérrius de s’arruga: “O su meri, o su meri, pesassì de letu, ajò!” Su predi si ndi fiat pesau totu abbungiau de su sonnu e si nci fiat incrarau a sa fentana: “Eh ita est?” Iat abboxinau. “Pesassì de su tripudu trapadu e pongassì is brusciaccas e is frannacas, ca su coxepapa est abruxendi is maladrassas, e chi no nci ghetat luegus s’abbundàntzia nci at a calai abàsciu su corribatasciu. Dèu in s’interis ndi tiru a Gesugristu cun totu is Santus.” “Maladitu siast, furuncu chi no ses àteru!” dh’iat pigau a tzérrius su predi. “Ti nci ses furau casu e sartitzu.” “Oh! Ma intzandus dhu sciiat fostei puru su nòmini!” dh’iat torrau su pastoredhu currendi a perda furriada. “Torra agoa, Mai-m’as-bidu-aici!” iat tzerriau su predi. E chena de si nci ponni apitzus mancu sa túnica, si nci fiat scabiossau aforas de sa canogia, bentuliendi su cóssiu: “M’ant furau totu, frimeidhu!” Iat atobiau genti: “Ita est sutzedendi, su predi? Chini dh’at sdorrobbau?” “Mai-m’as-bidu-aici!” “Ehi, ehi, tenit arrexoni, no dh’eus bidu mai aici!” E a innantis chi su predi fiat arrennésciu a sbodhicai s’atropéliu de su nòmini, su pastoredhu fiat giai conca a su pinnetu cosa sua, anca is cosas portànt nòmini connotu.